Co to jest azbest?
Azbest jest nazwą handlową włóknistych minerałów, które pod względem chemicznym są uwodnionymi krzemianami metali, zawierającymi w swoim składzie: magnez, sód i wapń. Zgodnie z ustawą z dnia 19 czerwca 1997 r. o zakazie stosowania wyrobów zawierających azbest (Dz. U. z 2004 r. Nr 3, poz. 20, ze zm.), azbestem nazywane są następujące włókniste krzemiany:
- azbest chryzotylowy, nr CAS 12001-29-5,
- azbest krokidolitowy, nr CAS 12001-28-4,
- azbest amozytowy (gruenerytowy), nr CAS 12172-73-5,
- azbest antofilitowy, nr CAS 77536-67-5,
- azbest tremolitowy, nr CAS 77536-68-6,
- azbest aktynolitowy, nr CAS 77536-66-4.
Rodzaje azbestu
Wyróżniane są dwie grupy azbestów: grupa serpentynów i grupa azbestów amfibolowych. Do serpentynów należy azbest chryzotylowy (azbest biały), który był wydobywany i stosowany w największych ilościach. W grupie azbestów amfibolowych znaczenie mają dwie odmiany: azbest amozytowy (azbest brązowy) i azbest krokidolitowy (azbest niebieski).
W Polsce wyroby twarde wykorzystywane były do produkcji płyt azbestowo-cementowych jako materiał budowlany w postaci płyt płaskich, falistych oraz rur azbestowo-cementowych. Płyty płaskie i faliste wykorzystywane były do krycia dachów, rzadziej do elewacji budynków gospodarczych i mieszkalnych czy przemysłowych. W znacznie mniejszych ilościach produkowane i stosowane były inne wyroby azbestowo-cementowe, tj. rury służące do wykonywania instalacji wodociągowych i kanalizacyjnych oraz przewody kominowe czy zsypy w budynkach wielokondygnacyjnych.
Jakie są zagrożenia?
Ekspozycja na pył azbestu stanowi poważne zagrożenie dla zdrowia ludzi. Problem zagrożenia nowotworami powodowanymi włóknami azbestu istnieje nadal, pomimo coraz lepszej ochrony pracy w kontakcie z azbestem. Zapadalność na nowotwory złośliwe, w szczególności raka płuca i międzybłoniaka opłucnej, jest ściśle związana ze stężeniem włókien azbestu w powietrzu determinowanym ilością i stanem zabudowanych i stosowanych wyrobów zawierających azbest oraz stopniem zanieczyszczenia środowiska.
Stężenie włókien azbestu w powietrzu (imisja) na danym obszarze jest bezpośrednią miarą stosowaną do określenia dawki kumulowanej, będącej podstawą szacowania ryzyka zdrowotnego związanego z zanieczyszczeniem środowiska azbestem na danym obszarze.
Głównymi skutkami narażenia na pył azbestu są: azbestoza, międzybłoniak opłucnej i rak płuca. Zachorowania na azbestozę płuc pojawiają się przy znacznym narażeniu na pył azbestu (rzędu setek tysięcy włókien na 1 m3). Na podstawie przeprowadzonych badań można uznać, iż narażenia występujące w środowisku komunalnym (do 1000 włókien/m3) są niewystarczające do wywołania azbestozy. Dla międzybłoniaka płuc oraz raka płuc zaobserwowano wzrost zachorowań osób narażonych środowiskowo na pył azbest.
Biologiczna agresywność pyłu azbestowego jest zależna od stopnia penetracji i ilości włókien, które zatrzymały się w dolnej części układu oddechowego. Włókna cienkie o średnicy poniżej 3 mikrometrów przenoszone są łatwiej i docierają do końcowych odcinków dróg oddechowych, a włókna grube, o średnicy powyżej 5 mikrometrów, zatrzymują się w górnych odcinkach dróg oddechowych. Skręcone włókna chryzotylu o dużej średnicy mają tendencję do zatrzymywania się wyżej w porównaniu z igłowymi włóknami azbestów amfibolowych, z łatwością przenikających do obwodowych części płuc. Największe zagrożenie dla organizmu ludzkiego stanowią włókna respirabilne, dostające się z powietrzem do pęcherzyków płucnych, o średnicy mniejszej od 3 mikrometrów.
Na podstawie przeprowadzonych badań znaczącego wzrostu liczby przypadków międzybłoniaka należy spodziewać się po około 50-60 latach od okresu, w którym zostało znacznie zanieczyszczone środowisko. Podstawą do oceny stężeń były badania prowadzone w latach 2004-2008, a narażenie we wcześniejszych latach oszacowane zostało na podstawie danych o wielkości produkcji wyrobów azbestowych. Szacuje się, iż ekspozycja na pył azbestowy powoduje na świecie ok. 100 tys. zgonów rocznie.
Zachęcamy również do obejrzenia filmu oraz odwiedzenia strony:
http://www.mg.gov.pl/node/11013
http://gajanet.pl/usuwanie-azbestu/film-praktycznie-o-azbescie/
PONE 2007 - 2008
W gminie Radzionków w latach 2007-2008 realizowano uchwalony przez Radę Miasta w październiku 2007 r. Program Ograniczenia Niskiej Emisji w budynkach jednorodzinnych. Jako Operatora odpowiedzialnego za koordynację Programu i obsługę jego uczestników wyznaczono Agencję Rozwoju Lokalnego AGROTUR S.A. z Krupskiego Młyna.
Cel Programu
Zasadniczym celem przyjętym w Programie Ograniczenia Niskiej Emisji (PONE) były działania mające na celu ochronę powietrza atmosferycznego przed tzw. „niską emisją”, czyli emitowaniem gazów i pyłów ze starych, nieekologicznych i nieekonomicznych pieców węglowych centralnego ogrzewania zainstalowanych w budynkach mieszkalnych.
Wysokość dofinansowania
Dzięki wsparciu finansowemu z Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach, istniała możliwość uzyskania pomocy finansowej formie dotacji przy zakupie i instalacji nowego ekologicznego kotła centralnego ogrzewania: 50% kosztów zakupu i instalacji nowego kotła, jednak nie więcej niż 6 000,00 zł oraz zakup i montaż układu solarnego: 50% kosztów zakupu montażu układu solarnego, jednak nie więcej niż 7 500,00 zł.
Efekty rzeczowe i ekologiczne
W ramach realizacji Programu zlikwidowano 52 kotły nieekologiczne opalane paliwem stałym. W ich miejsce zamontowano 52 kotły nowej generacji w tym zainstalowano:
- 41 ekologicznych kotłów węglowych nowej generacji,
- 11 kotłów gazowych,
- 22 układy solarne.
Poprzez wyżej wymieniony zakres rzeczowy zminimalizowane zanieczyszczenie powietrza oraz uzyskano poprawę środowiska lokalnego o następujący efekt ekologiczny:
- pył - 14.208 kg/a,
- SO2 - 5.347 kg/a,
- NOx - 217 kg/a,
- CO - 9.447 kg/a,
- CO2 - 430.693 kg/a,
- b-a-p - 3 kg/a.
Koszt realizacji zadania
Całkowity koszt realizacji zadania 2007-2008 wyniósł: 989.548,15 zł, z czego 472.437,03 zł, to otrzymana pożyczka WFOŚiGW w Katowicach. Udział własny mieszkańców to kwota 517.111,12 zł. Pieniądze na realizację Programu gmina Radzionków otrzymała ze środków pochodzących z pożyczki Wojewódzkiego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej w Katowicach.
Odpowiedzialność
Mieszkańcy, którzy skorzystali z Programu ONE i otrzymali dotację do wymiany kotła grzewczego i zamontowali układ solarny, przez 5 lat nie mogli instalować drugiego źródła ciepła, ani też wymieniać kotła na inny, aniżeli dopuszczony przez Operatora.
Pragniemy serdecznie podziękować Urzędowi Miasta Radzionków, a szczególnie Referatowi Ochrony Środowiska za miłą i owocną współpracę oraz wszystkim Inwestorom oraz Wykonawcom uczestniczącym w tym Programie.
ARL AGROTUR S.A.
mgr inż. Łukasz Bystrzanowski Operator PONE
Nasze miasto zostało laureatem w rankingu TAURON EKO Gmina 2012.
Radzionków zdobył aż dwa prestiżowe tytuły: „Lidera Polski” i „Lidera województwa śląskiego w zakresie działań proekologicznych dla gminy”. Nagrodą dla gminy jest bezpłatny audyt energetyczny dla wskazanego obiektu w mieście. Rozdanie statuetek najlepszym gminom odbyło się 30 maja podczas gali III Ogólnopolskiego Kongresu Regionów w Świdnicy.
Liderzy województw wyłonieni zostali na podstawie rankingu przeprowadzonego na przełomie 2011 i 2012 roku. Do prawie trzech tysięcy gmin i powiatów rozesłano wówczas zapytania o działalność proekologiczną. Z uzyskanych informacji powstał wspomniany ranking, na czele którego uplasował się właśnie Radzionków.
Tutaj można zapoznać się z raportem prezentującym wyniki badania "Tauron Eko Gmina".
Zosia Samosia
Dziwne, że jak się ma domowe problemy z prądem, czy gazem to wszyscy wiedzą kogo trzeba zapytać o doradę lub poprosić o pomoc, a gdy chodzi o palenie w piecu węglowym to większość się na tym zna i już.
A sprawa jest poważna, szczególnie dla sąsiadów, bo dym z komina odprowadzającego spaliny z niewłaściwie użytkowanego lub dobranego pieca zawsze leci do okien któregoś z sąsiadów. Sprawa jest możliwa do załatwienia bo przecież nie wszystkie kominy kopcą bez przerwy, niektóre tylko przy rozpalaniu pieca. Wielu jest jednak takich użytkowników kotłów, których nie obchodzi jaki dym i ile go wydostaje się z ich kominów.
Jak już ktoś nie chce szukać pomocy fachowców to przynajmniej niech obserwuje swój komin i popracuje nad sposobem palenia. Zmiana przyzwyczajeń i mentalności ludzi nie jest łatwa, ale trzeba się starać, wspólnie i każdy z osobna. Można popytać tych sąsiadów, którym się zbytnio z kominów nie kopci, jak to robią, albo poszperać w Internecie (np. www.info-ogrzewanie.pl), czy zainteresować się programami ograniczania niskiej emisji, jednak przede wszystkim trzeba coś z tym zrobić. Należy pamiętać, że kotłownia domowa to: piec, komin i opał, nad tymi czynnikami użytkownik musi umieć zapanować. Popularny błąd w paleniu to: rozpalić, zarzucić ogień węglem i zamknąć dół aby za szybko się nie wypaliło. Skutek - tli się bez powietrza, dym i smród przez parę godzin, a sąsiedzi ...czerwoni ze złości. O sadzy lepiej nie wspominać, szczególnie tej powstałej podczas palenia odpadów.
Źle dla sąsiadów, ale i dla kominów...
Zauważmy, że związki chemiczne powstające podczas spalania odpadów z tworzyw sztucznych w paleniskach domowych mają bardzo niekorzystny wpływ na stan kominów. Powstająca w nich tak zwana mokra sadza działa niszcząco na ścianki przewodów kominowych, zatyka te przewody, co może grozić zaczadzeniem. Sadza taka jest bardzo trudna do usunięcia. Najgorszemu wrogowi nie należy życzyć zapalenia się sadzy w kominie, która odłożyła się tam z powodu niewłaściwego spalania, a z uwagi na powstające coraz nowsze rodzaje tworzyw sztucznych trudno mówić, że „zawsze tak robiłem i nic się nie stało”.
Mówiąc wprost, palenie odpadów to przejaw skrajnej ignorancji w odniesieniu do sąsiadów. Dowodem na bardzo szkodliwe działanie substancji powstających przy spalaniu tworzyw są śmiertelne zatrucia i groźne choroby ofiar pożarów i strażaków z oddziałów ratowniczych. Praktycznie wszystkie związki jakie w takim momencie ulatują w powietrze, są rakotwórcze. Gdy ktoś zauważy niebieskawy dym wydobywający się z sąsiedniego komina (co niestety nocą jest w zasadzie niemożliwe) może być niemal pewny, że w tym domu spala się odpady. Może poprosić o interwencję Strażników Miejskich, którzy z kolei mogą pouczyć lub nałożyć mandat. Dla najbardziej zagorzałych palaczy śmieci sprawa może skończyć się w Sądzie Grodzkim, który może nałożyć grzywnę do 5000 zł. Może, ale nie musi bo mamy przepisy jakie mamy.
Miejmy odwagę upomnieć sąsiada.
„(...) Trzeba zatem uświadomić sobie, że istnieje ciężki grzech przeciwko środowisku naturalnemu obciążający nasze sumienia, rodzący poważną odpowiedzialność przed Bogiem-Stwórcą" - Fragment homilii Jana Pawła II wygłoszonej w Zamościu 12 VI 1999 r.
E.T.
"Przepraszam za wyrażenie, smród!"
Co mnie najbardziej denerwuje zimą w naszym miasteczku? Zdecydowanie wszechobecny, przepraszam za wyrażenie, smród!
Taki, że nie można okna w mieszkaniu otworzyć; że przechodząc z autobusu do domu oddychanie sprawia trudności... Nie trzeba być uczonym, aby stwierdzić, iż zadymione powietrze, którym oddychamy, ma negatywny wpływ na nasze zdrowie. Drapanie w gardle czy łzawienie oczu to dobrze znane nam objawy podrażnień wywołanych kontaktem z dymem. Niestety takie dolegliwości to zaledwie wierzchołek góry lodowej. Grzać jednak trzeba, wszakże sama nazwa ogniska domowego nakazuje, by było w nim ciepło.
Nie bądźmy trucicielami...
Najbardziej szkodliwe substancje, które wypuszczamy przez kominy, nie pochodzą ze spalania samego węgla, ale śmieci, które, nie wiedzieć czemu, wrzucamy do pieca. Nie twierdzę, że robią to wszyscy, bo zapewne tak nie jest; nie mniej jednak warto wiedzieć, jaką szkodę wyrządzają nam wszystkim ci, którzy dopuszczają się tego procederu.
Co tak naprawdę dzieję się podczas spalania czegokolwiek?
Otóż spalanie to reakcja chemiczna, w czasie której skomplikowane związki chemiczne ulegają rozpadowi na mniejsze cząsteczki, te zaś łączą się z tlenem i przedostają do atmosfery. Reakcji takiej towarzyszy wydzielenie energii w postaci ciepła. Już samo spalanie węgla kamiennego prowadzi do wydzielania się gazów takich jak tlenek i dwutlenek węgla czy też pyłów. Jednak większe niebezpieczeństwo ukryte jest w produktach spalania śmieci. Dziś to, co wrzucamy do koszów, to zazwyczaj tworzywa sztuczne, produkty syntetyczne i półsyntetyczne. Skomplikowane substancje zawarte w odpadkach same w sobie nie są szkodliwe dla człowieka, jednak ich spalanie, doprowadza często do wytworzenia prawdziwych trucizn. Przykłady można mnożyć: dwutlenek siarki i tlenki azotu powodują choroby dróg oddechowych i alergie, a benzopiren, dioksyny i furany uszkadzając różne narządy wewnętrzne, maja silne działanie rakotwórcze. Najczęściej choroby te ujawniają się dopiero po kilku lub kilkunastu latach przyjmowania niewielkich dawek takich chemikaliów...
Oddychać musimy, to oczywiste, tylko czy musimy skazywać siebie na wdychanie zabójczych trucizn? Czy nie zależy nam na zdrowiu naszym i naszych najbliższych? Myślę, że bardzo zależy. Powstrzymajmy się od bezsensownego spalania śmieci.
Michał Gwóźdź
Jest jak było
Kominy dalej kopcą bo zrobiło się chłodniej. Odnoszę wrażenie, że wielu tylko czekało by móc sobie wreszcie zapalić w piecu, oczywiście… czym popadnie.
Kampania "Misja-emisja"
W 2014 roku Gmina Radzionków wzięła udział organizowanym przez firmę Abrys Sp. z o.o. konkursie "Gmina z misją" - częścią ogólnopolskiej kampanii informacyjno- edukacyjnej „Misja-emisja”, sfinansowanej jest ze środków Narodowego Funduszu Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej.
Cel i przedmiot konkursu
Celem konkursu „Gmina z misją” była promocja inicjatyw mających na celu likwidację niskiej emisji. Inicjatywy można było zgłaszać do 30 września 2014 r.
Przedmiotem konkursu było i będzie w kolejnej edycji, upowszechnienie i uhonorowanie wszelkich podejmowanych przez miasta i gminy działań (informacyjnych, edukacyjnych i inwestycyjnych), zmierzających do likwidacji na ich terenie problemu niskiej emisji. Rywalizacja odbywała się w trzech kategoriach: miasta pow. 100 tys. mieszkańców, miasta od 50 do 100 tys. mieszkańców, a także gminy i miasta do 50 tys. mieszkańców. Za każde działanie, mające na celu likwidację niskiej emisji były przyznawane punkty.
Pod uwagę były brane takie działania jak: zorganizowanie wsparcia finansowego dla mieszkańców, zamieniających ogrzewanie węglowe na bardziej ekologiczne, przeprowadzenie termomodernizacji budynków, stanowiących własność gminy, zorganizowanie spotkania z mieszkańcami nt. niskiej emisji itp. Ilość punktów, przyznawanych za poszczególne działania została określona w regulaminie.
Wynik
Gmina Radzionków uplasowała się na 11 pozycji wśród 33 wszystkich biorących udział w rankingu gmin ze swojej kategorii, uzyskując wynik 25,5 pkt. Liczymy, że w następnej edycji, po zintensyfikowaniu działań z zakresu ograniczania niskiej emisji zostanie osiągnięty lepszy wynik.
Więcej informacji na stronie: http://misja-emisja.pl/konkursy/gmina-z-misja/#4