-
Warto zobaczyć
InformacjaOgłoszenie Burmistrza Miasta Radzionków o przystąpieniu do sporządzenia "Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego gminy Radzionków" wraz z prognozą oddziaływania na środowisko.
Ogłoszenie
Początki używania herbów miejskich na ziemiach polskich sięgają końca XIII w., kiedy to herby miejskie przedstawiały zazwyczaj przybrany herb pana zwierzchniego wzbogacony o elementy przedstawiające obronną architekturę miejską. Równie często jako godło herbowe, zwłaszcza w okresie wcześniejszym przyjmowano wyobrażenie świętego patrona, który był zazwyczaj identyczny z patronem miejscowego kościoła parafialnego.
O wyborze herbu, który był wyrazem autonomii samorządu miejskiego, decydował przeważnie wójt lub rada miejska. W tym okresie herb był używany głównie na pieczęciach miejskich, które były odciskane na szczególnie ważnych dokumentach. Podobnie wyglądało to w Radzionkowie, gdzie pierwszy wizerunek pieczęci gminnej znamy właśnie z dokumentu zwanego urbarzem. Zawarty 21 listopada 1785 roku urbarz, zawiera spis wzajemnych zobowiązań właściciela wsi oraz jej mieszkańców. Na jego końcu przybito pieczęć gminy Radzionków, która w owalnym polu przedstawia stojącą postać św. Wojciecha w biskupim stroju pontyfikalnym. W lewej ręce Św. Wojciech trzyma ukośnie biegnący pastorał - symbol godności biskupiej.
W 1922 roku, kiedy Radzionków wraz z częścią Górnego Śląska znalazł się w granicach państwa polskiego, sporządzono nową pieczęć gminną (wówczas gminy nie mogły używać godła państwowego), na odcisku której widnieje półpostać Św. Wojciecha wyłaniająca się z chmur, w prawej ręce trzymająca wiosło - wg tradycji przedmiot którym zabito świętego, w lewej zaś ręce podwójny krzyż - symbol godności arcybiskupiej. Podobny wygląd miał herb, jednak pamiętajmy, że polskie ustawodawstwo tamtego okresu, w 1930 roku zezwoliło gminom w drodze wyjątku na używanie herbów miejskich, a dopiero w roku 1938 na posługiwanie się nimi bez żadnych ograniczeń.
Po zakończeniu drugiej wojny światowej Miejska Rada Narodowa ustaliła następujący wizerunek herbu: w błękitnym polu widnieje postać św. Wojciecha w biało złotym stroju pontyfikalnym, w prawej ręce trzymająca wiosło w lewej zaś złoty, podwójny krzyż misyjny. Wizerunek ten był świadomym nawiązaniem do dawnego herbu gminy. Przejawem postępującej ateizacji kraju, była kuriozalna decyzja o rozpisaniu konkursu na nowy herb Radzionkowa. Ówczesnym decydentom miasta chodziło o usunięcie wizerunku świętego i zastąpienie go nowym symbolem przemysłowego miasta. Rozstrzygnięcie konkursu, na który wpłynęło 18 prac (większość autorów pochodziła z Radzionkowa) nastąpiło 20 lutego 1969 roku. Autor ostatecznie wybranego projektu - Józef Kowal z Katowic tak opisywał swój herb: "Tarcza herbowa w manierze późnego gotyku. Pole czerwone nawiązuje do czerwonego pola polskiego godła państwowego, a zarazem podkreśla symbol barwy proletariatu i przypomina ofiarę krwi złożoną przez mieszkańców miasta w okresie powstań śląskich. Pole błękitne symbolizuje kolor Śląska. Na tle pól (przecinających tarczę ukośnie w prawo) stylizowana głowa białego orła w pozycji obronnej względnie ataku. Głowa orła to symbol polskości i patriotycznej postawy ludności Radzionkowa w walce z germanizmem. Z lewej strony jedno skrzydło orła to skrystalizowana i wyrażona w skrócie kompozycyjnym wieża wyciągowa. Przypomina ona o górniczej tradycji miasta. Przylegający do niej zaznaczony w obrysie młot jest symbolem hutnictwa i przemysłu metalowego. Całość wymienionych elementów tworzy kompozycję w kształcie litery "R" z głową orła białego". Oficjalnie projekt ten został zatwierdzony jako herb Radzionkowa na posiedzeniu Miejskiej Rady Narodowej w dniu 19 marca 1969 roku. Nowy herb miejski był użyty w swej pięcioletniej historii zaledwie kilkanaście razy i nie zdołał utrwalić się w pamięci mieszkańców. Reforma administracyjna z 1975 roku położyła kres używaniu własnego herbu przez miasto Radzionków, gdyż zostało ono przyłączone do sąsiadującego Bytomia.
Restytucja praw miejskich 1 stycznia 1998 roku, przyniosła ogromne zainteresowanie powrotem do tradycyjnej symboliki i wyznaczników autonomii miasta Radzionków. Już po kilku miesiącach samodzielnego bytu na mapie Górnego Śląska, przed władzami miasta stanął problem wyboru herbu miejskiego. O powrocie do wizerunku herbu z roku 1969 nie było mowy, powstał więc dylemat czy nowy herb ma przedstawiać stojącą postać Świętego Wojciecha czy też wyłaniającą się z chmur półpostać. Tymczasowo "prowizoryczny" herb (używany min. na papierach firmowych, drukach okolicznościowych itp.) zbliżony był do drugiej wersji z tym, że w górnej części tarczy umieszczony był napis "Radzionków" , co z heraldycznego punktu widzenia było nie do przyjęcia. Władze miejskie zdając sobie sprawę, że same problemu nie rozwiążą zwróciły się o wydanie opinii do profesjonalnych heraldyków. Na czele dwuosobowego zespołu stanęła dr Urszula Zgorzelska z Uniwersytetu Śląskiego. Po krótkim czasie wydana została opinia w której czytamy min. "Obie wersje są heraldycznie poprawne i występują w ikonografii oraz heraldyce. Wydaje się jednak, że bardziej zasadnym jest sposób ukazania osoby Świętego przedstawiający całą postać. Takie przedstawienie postaci motywowane jest charakterem kultu św. Wojciecha i funkcji jakie sprawował. Połowa postaci - postać siedząca - postać na tronie symbolizować raczej może urząd (w przypadku biskupa katedrę biskupią), albo zasługi zdobyte poprzez sprawowanie takiego urzędu. Skojarzenie takie - pomimo faktu, że św. Wojciech był biskupem praskim nie w pełni oddaje charakter kultu, związanego z postacią św. Wojciecha (misjonarz, który śmierć znalazł podczas działalności misyjnej u pogańskich Prusów). Poza tym wprowadzenie jeszcze jednego elementu godła - srebrnego obłoku - obniża wartość heraldyczną herbu. Cała postać natomiast symbolizować może osobę w ruchu - podróżującą - posłaną - misjonarza. Symboliczne skojarzenia związane z tym drugim sposobem przedstawienia postaci bardziej zatem pasują do tradycji związanej ze św. Wojciechem". Następnie graficzny projekt herbu wraz z opisem został przesłany do specjalnej komisji działającej przy MSWiA, która potwierdziła poprawność herbu Radzionkowa. Fakt, że władze Radzionkowa zwróciły się o wydanie opinii o herbie do heraldyków, wzbudził powszechny podziw u zawodowych historyków o czym pisało min. "Życie Bytomskie", stawiając Radzionków w szeregu miast, które przywiązują wagę do poprawności symboliki miejskiej (aktualne ustawodawstwo zezwala Radom Miejskim na zatwierdzanie dowolnie wyglądających herbów, przez co herby niektórych miast wyglądają koszmarnie i z heraldyką nie mają nic wspólnego). Ostateczne przyjęcie herbu miejskiego miało miejsce podczas uroczystej sesji RM w dniu 11 września tego roku. Uchwałą nr I/N/2/99,
Radzionków otrzymał nowy herb, którego blazonowanie wygląda następująco: w polu błękitnym tarczy hiszpańskiej, postać Św. Wojciecha na srebrnym obłoku w szacie srebrno - czerwonej trzymającego w ręce prawej wiosło złote, w lewej ręce takiż krzyż lotaryński. Tym samym Radzionków stał się czwartym miastem w Polsce (obok Mławy, Serocka i Trzemeszna) które posiada w swoim herbie wizerunek Św. Wojciecha.
Jarosław Wroński
Materiały:
1. Uzasadnienie symboliki godła i barw herbu Radzionkowa - opracowanie dr Urszuli Zgorzelskiej wykonane w 1998 roku na zamówienie UM w Radzionkowie.
2. Uchwała nr I/N/2/99 Rady Miejskiej w Radzionkowie.
3. Dudziński P., Alfabet Heraldyczny, Warszawa 1997.
4. Kaganiec M., Herby i pieczęcie miast górnośląskich,T.1, Zeszyt 2, Katowice 1995.
5. Plewako A., Wanag J., Herbarz miast polskich, Warszawa 1994.
6. Szymański J., Nauki pomocnicze historii, Warszawa 1983.
Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
ul. Knosały 16
41-922 Radzionków
te.: (32) 793-70-86
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.mosir.radzionkow.pl
facebook.com/MOSIRadzionkow
youtube.com/user/MOSIRadzionkow
Centrum Tenisowe "Happy Match"
ul. Gajdasa 3
41-922 Radzionków
tel.: (32) 389 93 33
Kluby sportowe
Noclegi
Restauracja Appassionata
ul. Anieli Krzywoń 1
tel.: (32) 280-30-14
www.appassionata.com.pl
Zajazd "Karlik"
ul. Nałkowskiej 46
tel.: (32) 289-06-03
www.zajazkarlik.pl
Pokoje Gościnne
ul. Kużaja 57
tel.: (32) 381-86-06
Pensjonat "4 Pory Roku" - Dolomity Sportowa Dolina
ul. Blachówka 94
41-935 Bytom - Sucha Góra
tel.: (32) 388-66-15
www.pensjonat.dsd.pl
Herb
Herb Radzionkowa od najdawniejszych czasów jest związany z postacią św. Wojciecha. Przez wiele lat swojego funkcjonowania zdołał się, mimo różnic graficznych w różnych okresach, utrwalić w pamięci i świadomości mieszkańców naszego miasta. Jego obecny wizerunek został zatwierdzony uchwałą Rady Miasta Nr I/N/2/99 z dnia 11 września 1999 roku oraz uchwałą nr IX/62/2003 Rady Miasta Radzionków z dnia 3 lipca 2003 roku w sprawie uchwalenia Statutu Miasta. W myśl uchwały Rady Miasta Radzionków herb stanowi własność miasta, jest symbolem lokalnej społeczności i podlega ochronie jako dobro osobiste miasta.
Herbu do swojej działalności mogą używać: Rada Miasta Radzionków, burmistrz Radzionkowa, Urząd Miasta Radzionków oraz miejskie jednostki organizacyjne dla celów związanych z realizacją swoich zadań statutowych. Herbu miasta mogą używać również osoby fizyczne lub prawne związane z Radzionkowem, jednak używanie herbu nie może godzić w dobre obyczaje, prestiż i interes miasta, a jego wykorzystanie nie może być sprzeczne z prawem i porządkiem publicznym.
Wojciechowe powiaty, miasta i gminy, tzn. te, które w herbie mają postać św. Wojciecha
Logo
W 2004 roku został rozstrzygnięty ogólnopolski konkurs na logo naszego miasta. Spośród wielu projektów jury wybrało pracę artysty grafika Tomasza Kipki.
Znak promocyjny Radzionkowa to symboliczna litera "R" wpisana w sylwetkę motyla symbolizującego wolność i nieskrępowanie. Ciepłe i żywe kolory kreują aktywny wizerunek, oraz odzwierciedlają radość i pozytywne nastawienie. Barwy logo dopełnia błękit – odpowiadający działalności twórczej oraz granat ilustrujący kompetencję i profesjonalizm.
Logo „Radzionków miasto ludzi z pasją"
W 2010 roku Urząd Miasta pragnie promować Radzionków jako miejsce, w którym istnieje sprzyjający klimat do realizowania swoich pasji i zainteresowań. Konsekwencją tego jest stworzenie logo miasta z napisem “Radzionków - miasto ludzi z pasją”. Z logo mogą korzystać wszystkie osoby fizyczne lub prawne związane z miastem Radzionków, które poprzez swoją działalność przyczyniają się do kreowania pozytywnego wizerunku miasta.
Hejnał
Hejnał wykorzystuje charakterystyczne motywy pieśni “Na cześć Wojciecha”, wykonywanej tylko i wyłącznie na terenie radzionkowskiej parafii od niepamiętnych czasów. Motywy pieśni nie są cytowane dosłownie, a jedynie wykorzystane są jej ujęcia melodyczne przekomponowane rytmicznie. Melodyka wykorzystywana jest w części początkowej, która później zostaje rozwinięta przez kompozytora. Hejnał złożony jest z trzech zdań muzycznych, tworzących zamkniętą całość. Hejnał jest odtwarzany codziennie o godzinie 14:00 oraz podczas obchodów świąt państwowych i uroczystości lokalnych.
Chorągiew
Chorągiew jest uroczystą odmianą flagi i jest dwustronna. Bławat chorągwi posiada proporcje 5:8 i składa się z czterech poziomych stref: srebrnej, czerwonej, złotej i błękitnej oraz umieszczonego w symetrycznym środku bławatu herbu (stosunek poszczególnych stref wyraża się proporcją: 1⁄6:1⁄6:1⁄6:3⁄6).
Bławat jest przymocowany do drzewca. Lewa strona chorągwi jest lustrzanym odbiciem strony prawej bławatu.
Flaga
Flaga odpowiada założeniu weksylologicznemu, które nakazuje aby we fladze oddane były barwy używane w herbie, a ponadto pozostaje w zgodzie z zasadą mówiącą o tym, że szerokość stref barwnych powinna odpowiadać zasadzie proporcjonalności barw użytych w herbie.
Bławat flagi posiada proporcje 5:8 i składa się z czterech poziomych stref. Strefy są ułożone w poziomie (w pas), co jest zgodne z polską tradycją heraldyczną. Strefy oddają barwy herbu: srebrna, czerwona i złota są równe, zaś strefa błękitna (oddająca barwę tła pola tarczy herbowej) jest trzykrotnie szersza. Stosunek poszczególnych stref wyraża się proporcją: 1⁄6:1⁄6:1⁄6:3⁄6.
Flaga jest zewnętrznym znakiem reprezentacyjnym, symbolizującym miasto jako gminę. Flaga Miasta Radzionków winna być wywieszana w miejscach publicznych z okazji uroczystości państwowych i lokalnych.
Uchwała Nr XLIV/387/2009 z dnia 15.10.2009 r. w sprawie ustanowienia flagi, chorągwi, hejnału dla miasta Radzionkowa.
Uchwała Nr XLVIII/415/2010 z dnia 21.01.2010 r. w sprawie zasad korzystania z flagi, chorągwi i hejnału miasta Radzionkowa.
Centrum Dokumentacji Deportacji Górnoślązaków do ZSRR w 1945 roku
ul. św. Wojciecha 118,
41-922 Radzionków
tel.: (32) 307 35 36
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.deportacje45.pl
Centrum Kultury "Karolinka"
Plac Jana Pawła II 2
41-922 Radzionków
tel.: (32) 286-64-54
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.karolinka.art.pl
Miejska Biblioteka Publiczna
ul. Knosały 61a
41-922 Radzionków
tel.: (32) 289-03-91
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.biblioteka.radzionkow.pl
Ośrodek Pomocy Społecznej
ul. Kużaja 19
41-922 Radzionków
tel.: (32) 286-65-44
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.ops.radzionkow.pl
Miejski Ośrodek Sportu i Rekreacji
ul. Knosały 16
41-922 Radzionków
tel.: (32) 793-70-86
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.mosir.radzionkow.pl
Zakład Placówek Oświatowych
ul. Kużaja 19
41-922 Radzionków
tel.: (32) 289-36-91
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.zpo.radzionkow.pl
Przedsiębiorstwo Gospodarki Komunalnej Sp. z o.o.
ul. Kużaja 17
41-922 Radzionków
tel.: (32) 388-87-50
Ten adres pocztowy jest chroniony przed spamowaniem. Aby go zobaczyć, konieczne jest włączenie w przeglądarce obsługi JavaScript.
www.pgk.radzionkow.pl
17 Radzionkowska Drużyna Piechoty Zmechanizowanej
Inicjatywa Obywatelska Powiatu Tarnogórskiego, Koło w Radzionkowie
Klub Emerytów Górniczych w Radzionkowie
Klub Honorowych Dawców Krwi Polskiego Czerwonego Krzyża "Skarbek"
Szkolny Klub Europejski "Europejczyk"
Klub Sportowy "Ruch" Radzionków
Koło PTTK nr 111 im. Józefa Lompy
Młodzieżowy Klub Sportowy "Sokół" Radzionków
Oddział 0106 Radzionków Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych
Okręg Polskiego Związku Wędkarskiego w Katowicach - Koło nr 47 Radzionków
Parafialna Orkiestra Dęta w Radzionkowie
Polski Związek Działkowców Rodzinny Ogród Działkowy "Jutrzenka"
Polski Związek Emerytów, Rencistów i Inwalidów Oddział Rejonowy w Radzionkowie
Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych Sekcja 1 Radzionków
Polski Związek Hodowców Gołębi Pocztowych - Sekcja 3 Rojca
Radzionkowianie - Pasjonaci Folkloru i Tradycji
Radzionkowskie Towarzystwo Społeczno-Kulturalne
Radzionkowskie Towarzystwo Tenisowe "Happy Match"
Rodzinny Ogród Działkowy „Lepsze Jutro”
Rodzinny Ogród Działkowy „Nasza Przyszłość”
Ruch Światło-Życie parafii św. Wojciecha
Ruch Światło – Życie parafia Wniebowzięcia NMP
Skauci Króla Szczep nr 20 w Radzionkowie
Stowarzyszenie Amatorska Sieć Komputerowa "High"
Stowarzyszenie "Cidry Lotajom"
Stowarzyszenie Inicjatyw Samorządowych
Stowarzyszenie Kultury Fizycznej Klub Jeździecki "Lider"
Stowarzyszenie na Rzecz Rozwoju Kultury Fizycznej SP 2 - Radzionków
Stowarzyszenie Miłośników Zespołu Pieśni i Tańca "Mały Śląsk"
Stowarzyszenie Pomocy Dzieciom i Młodzieży Niepełnosprawnej
Stowarzyszenie Przyjaciół i Sympatyków Ekologii „Zielona Ziemia”
Stowarzyszenie Szachowe i Gier Umysłowych - Pionek Radzionków
Stowarzyszenie Szkoła Mistrzostwa Sportowego Radzionków
Stowarzyszenie Zwykłe Hodowców Kanarków i Ptaków Egzotycznych w Radzionkowie
Stowarzyszenie Żołnierzy Ludowego Wojska Polskiego im.gen. bryg. Jerzego Ziętka w Tarnowskich Górach
Stowarzyszenie Żołnierzy Radiotechników "Radar" w Radzionkowie - w likwidacji
Związek Stowarzyszeń - Śląski Ogród Botaniczny
Towarzystwo Opieki nad Zwierzętami Oddział Radzionków
Towarzystwo Przyjaciół Śląskiego Ogrodu Botanicznego
Uczniowski Klub Sportowy Akademia Piłkarska Champions Radzionków
Uczniowski Klub Sportowy Akademia Sportu Olimp w Radzionkowie
Uczniowski Klub Sportowy "Dziesiątka Radzionków"
Uczniowski Klub Sportowy "Fun and Football"
Uczniowski Klub Sportowy Karate "HAJIME" w Radzionkowie
Uczniowski Klub Sportowy "LABA" Radzionków
Uczniowski Klub Sportowy „Powiatowy Młodzieżowy Dom Kultury – IKIZAMA Radzionków”
Uczniowski Klub Sportowy "Ruch" Radzionków
Związek Harcerstwa Polskiego Chorągiew Śląska Hufiec Bytom
Związek Kombatantów RP i Byłych Więźniów Politycznych-Koło Miejskie Radzionków
ul. Męczenników Oświęcimia 42